Hangi Aktivite Düzeyi Kıkırdağı Korur?

Kıkırdağın temel beslenme yöntemi harekettir. Ancak burada denge önemlidir.

Sedanter yaşam → kıkırdak beslenmesini azaltır.

Aşırı yoğun aktivite → kıkırdak aşınmasını hızlandırır.

Orta düzey düzenli aktivite → kıkırdağı en çok koruyan aktivite düzeyidir.

Bu nedenle, diz kireçlenme tedavisi kişiye özel egzersiz programları çok önemlidir.

Kireçlenmede İnflamasyonun Rolü

Dizde kireçlenme (osteoartrit) sadece mekanik bir problem değildir; aynı zamanda inflamatuvar bir süreçtir.
Vücuttaki inflamasyon arttıkça kıkırdak yıkımı hızlanır.

Inflamasyonu azaltmak için uygulanabilecek başlıca yaşam tarzı değişiklikleri:

Düzenli ve kaliteli uyku

Anti-inflamatuar beslenme

Stres yönetimi

Diz çevresi kaslarını güçlendiren egzersizler

Aşırı yüklenmelerden kaçınma

Bu faktörler, diz kireçlenme ilerleyişini anlamlı şekilde yavaşlatabilir.

Diyabet tedavisinde amaç kan şekeri ayarını sağlamak diğer bir ifade ile kan şekeri yükselmelerini ve kan şekeri düşmelerini önlemektir. Bu ayarın sağlanması komplikasyonların gelişimini önlemek veya gelişmiş komplikasyonların seyrini yavaşlatmak için son derece önemlidir. İyi bir diyabet kontrolü, kan şekeri seviyenizi mümkün olduğunca normale en yakın tutmak anlamına gelir. Bu durum, aşağıdakilerin yapılmasıyla sağlanabilir. Sağlıklı Beslenme: Yenilen besinlerin özellikle karbonhidrat içeren besinlerin vücudun ihtiyacından fazla tüketilmesi kan şekeri seviyelerini yükseltir. Kan şekeri kontrolünün sağlanmasında diyabetli bireye özgü beslenme tedavisinin verilmesi önemlidir. Diyabetli kişilerle diğer kişilerin besinlere olan gereksinimi aynıdır. Her insanın enerji, karbonhdirat, protein, yağ, lif, vitamin, mineral gereksinimi vardır. Bir kişide diyabetin olması bu gereksinimlerden birini veya birkaçını azaltması veya arttırması anlamına gelmez. Egzersiz: Egzersiz,vücudunuzun glikozu etkili bir şekilde kullanmasını ve kan şekeri kontrolünü sağlar. Ayrıca, şişman tip 2 diyabetli kişilerin kilo kaybetmesine yardımcı olur. İlaç/ İnsülin: İnsülin, besinlerle kana geçen şekerin vücut tarafından kullanılmasını sağlayan ve böylece kan şekeri yükselmelerini önleyen bir hormondur. Tip 1 diyabetli kişilerin yaşamak için insüline gereksinimi vardır. İnsülin bağımlılık, alışkanlık yapacak bir madde değildir. İnsülin yaşam için elzemdir. Vücut insulin yapmıyor ise dışardan enjeksiyon yolu ile vücuttaki eksikliği yerine koymak gerekir. Tip 2 diyabetli kişilerin kan şekerinin ayarını sağlamak için ağızdan alınan ilaçlara veya insüline gereksinimleri olabilir.

https://izmirfizyoterapi.com/wp-content/uploads/2020/03/indir-17.jpg

Fizyoterapi ve Rehabilitasyon

Fizyoterapi , diz kireçlenmesi yaşayan kişilerde eklem sağlığını korumak ve ağrıyı azaltmak için uygulanan en etkili yöntemlerden biridir. Tedavi süreci, diz ve diz çevresi kaslarının kuvvetini artırmaya, eklem stabilitesini geliştirmeye ve günlük yaşam aktiviteleri için gerekli olan eklem hareket açıklığını korumaya yönelik mobilite egzersizlerini içerir.

Fizik tedavi programlarında:

Kas kuvvetlendirme egzersizleri

Mobilite ve esneklik çalışmaları

Denge ve fonksiyonel antrenmanlar

Yük dağılımını optimize eden manuel terapi teknikleri

gibi uygulamalar, kireçlenmenin ilerlemesini yavaşlatmada önemli rol oynar.

Ağrının kontrol altına alınması için istirahat, anti-inflamatuar ilaçlar, buz ve sıcak uygulamalar kısa vadede rahatlama sağlayabilir. Ancak uzun süreli iyileşme için diz ve kalça eklemini destekleyen kasların düzenli çalıştırılması büyük önem taşır.

Diz Kireçlenmesi (Osteoartrit) Belirtileri

Diz kireçlenmesi, eklem kıkırdağının zamanla yıpranması sonucu ortaya çıkan en yaygın diz ağrısı nedenlerinden biridir. Osteoartrit ilerledikçe diz ekleminde yapısal değişiklikler ve hareket kısıtlılığı meydana gelir. Bu sürecin en sık görülen belirtileri şunlardır:

1. Diz Ağrısı

Diz kireçlenmesinin en belirgin bulgusudur. Aktivite sırasında artar, dinlenmeyle azalır. Merdiven çıkma, çömelme veya yürüyüş gibi hareketlerde ağrı belirginleşebilir.

2. Şişlik (Efüzyon)

Eklem içerisinde sıvı birikmesi nedeniyle dizde dolgunluk ve gerginlik hissi oluşur. Bu durum günün sonunda daha belirgin hale gelebilir.

3. Eklem Sertliği

Özellikle sabah uyandıktan sonra ya da uzun süre oturduktan sonra dizde açılma zorluğu ve tutukluk hissi görülür. Kısa süreli hareketle genellikle azalır.

4. Hareket Kısıtlılığı

Fleksiyon (bükme) ve ekstansiyon (diz açma) hareketlerinde azalma ortaya çıkar. Bu durum günlük yaşam aktivitelerini doğrudan etkiler.

5. Fonksiyonel Zorluklar

Ayakta durma, çömelme, merdiven inip çıkma, yürüme ve koşma gibi fonksiyonel hareketlerde belirgin güçlük yaşanır. Hastalar genellikle “dizim beni taşımıyor” şeklinde tarif eder.

Bu belirtilerin giderek artması, diz kireçlenmesinin ilerlediğini gösterir. Erken dönemde doğru rehabilitasyon ve davranış değişiklikleri ile süreç önemli ölçüde yavaşlatılabilir.

Diz Kireçlenmesini Kötüleştiren Faktörler

Diz osteoartritinde bazı davranışlar ve hareketler eklem yükünü artırarak ağrının şiddetlenmesine neden olabilir. Bu faktörlerin farkında olmak, diz sağlığını korumanın en önemli adımlarındandır.

1. Aşırı Fleksiyon Gerektiren Hareketler

Çömelme, yere oturma, alçak sandalyeden kalkma gibi geniş hareket açıklığı gerektiren aktiviteler kıkırdak yüzeyine daha fazla baskı uygular ve ağrıyı artırabilir.

2. Uzun Süre Ayakta Durma

Diz eklemine binen statik yük arttığı için osteoartrit hastalarında gün sonuna doğru ağrı belirgin şekilde şiddetlenebilir.

3. Uzun Mesafe Yürüyüşler

Kireçlenmiş diz eklemi tekrar eden darbelere daha duyarlıdır. Bu nedenle uzun yürüyüşler ve tempo yükseldiğinde dizde ağrı ve şişlik oluşabilir.

4. Aşırı Yük Taşımak

Ağır kaldırmak veya dizlere ekstra yük bindiren aktiviteler kireçlenme semptomlarını kötüleştirir.

5. Diz Çevresi Kas Zayıflığı

Quadriceps ve hamstring kaslarının yetersiz güçte olması diz ekleminin stabilitesini düşürür, yükün tamamı eklem yüzeyine biner ve osteoartrit daha hızlı ilerler.

Bu faktörlerden kaçınmak, ağrıyı kontrol altına almak ve diz kireçlenmesi sürecini yavaşlatmak için oldukça etkilidir.