Diz Kireçlenmesi (Osteoartrit) Belirtileri
Diz kireçlenmesi, eklem kıkırdağının zamanla yıpranması sonucu ortaya çıkan en yaygın diz ağrısı nedenlerinden biridir. Osteoartrit ilerledikçe diz ekleminde yapısal değişiklikler ve hareket kısıtlılığı meydana gelir. Bu sürecin en sık görülen belirtileri şunlardır:
1. Diz Ağrısı
Diz kireçlenmesinin en belirgin bulgusudur. Aktivite sırasında artar, dinlenmeyle azalır. Merdiven çıkma, çömelme veya yürüyüş gibi hareketlerde ağrı belirginleşebilir.
2. Şişlik (Efüzyon)
Eklem içerisinde sıvı birikmesi nedeniyle dizde dolgunluk ve gerginlik hissi oluşur. Bu durum günün sonunda daha belirgin hale gelebilir.
3. Eklem Sertliği
Özellikle sabah uyandıktan sonra ya da uzun süre oturduktan sonra dizde açılma zorluğu ve tutukluk hissi görülür. Kısa süreli hareketle genellikle azalır.
4. Hareket Kısıtlılığı
Fleksiyon (bükme) ve ekstansiyon (diz açma) hareketlerinde azalma ortaya çıkar. Bu durum günlük yaşam aktivitelerini doğrudan etkiler.
5. Fonksiyonel Zorluklar
Ayakta durma, çömelme, merdiven inip çıkma, yürüme ve koşma gibi fonksiyonel hareketlerde belirgin güçlük yaşanır. Hastalar genellikle “dizim beni taşımıyor” şeklinde tarif eder.
Bu belirtilerin giderek artması, diz kireçlenmesinin ilerlediğini gösterir. Erken dönemde doğru rehabilitasyon ve davranış değişiklikleri ile süreç önemli ölçüde yavaşlatılabilir.

Diz Kireçlenmesini Kötüleştiren Faktörler
Diz osteoartritinde bazı davranışlar ve hareketler eklem yükünü artırarak ağrının şiddetlenmesine neden olabilir. Bu faktörlerin farkında olmak, diz sağlığını korumanın en önemli adımlarındandır.
1. Aşırı Fleksiyon Gerektiren Hareketler
Çömelme, yere oturma, alçak sandalyeden kalkma gibi geniş hareket açıklığı gerektiren aktiviteler kıkırdak yüzeyine daha fazla baskı uygular ve ağrıyı artırabilir.
2. Uzun Süre Ayakta Durma
Diz eklemine binen statik yük arttığı için osteoartrit hastalarında gün sonuna doğru ağrı belirgin şekilde şiddetlenebilir.
3. Uzun Mesafe Yürüyüşler
Kireçlenmiş diz eklemi tekrar eden darbelere daha duyarlıdır. Bu nedenle uzun yürüyüşler ve tempo yükseldiğinde dizde ağrı ve şişlik oluşabilir.
4. Aşırı Yük Taşımak
Ağır kaldırmak veya dizlere ekstra yük bindiren aktiviteler kireçlenme semptomlarını kötüleştirir.
5. Diz Çevresi Kas Zayıflığı
Quadriceps ve hamstring kaslarının yetersiz güçte olması diz ekleminin stabilitesini düşürür, yükün tamamı eklem yüzeyine biner ve osteoartrit daha hızlı ilerler.
Bu faktörlerden kaçınmak, ağrıyı kontrol altına almak ve diz kireçlenmesi sürecini yavaşlatmak için oldukça etkilidir.